Kazimierz, dzielnica Krakowa, to miejsce, gdzie czas zdaje się płynąć inaczej. Wąskie uliczki, synagogi, knajpki z klezmerami i zapach świeżo pieczonych bajgli tworzą atmosferę niepowtarzalną w skali świata. To tu przez wieki współistniały dwie kultury – żydowska i chrześcijańska – оставляя ślad w architekturze, kuchni i ludzkich losach. Jak Kazimierz stał się jednym z najmodniejszych zakątków Europy?
Historia Kazimierza zaczyna się w XIV wieku, gdy król Kazimierz Wielki założył miasto na prawym brzegu Wisły. Początkowo był to odrębny organizm, otoczony murami i fosą, z własnym rynkiem i ratuszem. Z czasem jednak Kraków wchłonął swojego młodszego brata, a Kazimierz zyskał nową tożsamość dzięki żydowskiej społeczności. W XVI wieku, po edykcie Zygmunta Starego, Żydzi zostali przesiedleni z centrum Krakowa właśnie tutaj. Tak powstała „żydowska dzielnica”, która przez stulecia rozkwitała jako centrum handlu, nauki i religii.
Spacerując po Kazimierzu, nie sposób nie zauważyć synagog. Synagoga Stara, najstarsza w Polsce, zachwyca surową prostotą i historią sięgającą XV wieku. Z kolei Synagoga Remuh, wciąż czynna, otoczona jest cmentarzem, gdzie pochowano słynnego rabina Mojżesza Isserlesa – jego grób do dziś przyciąga pielgrzymów. Każda z tych budowli opowiada o życiu społeczności, która w szczytowym momencie liczyła dziesiątki tysięcy osób.
II wojna światowa przyniosła tragedię – większość krakowskich Żydów zginęła w Holokauście, a Kazimierz opustoszał. Po wojnie dzielnica popadła w zapomnienie, stając się miejscem zaniedbanym i niebezpiecznym. Wszystko zmieniło się w latach 90., gdy Steven Spielberg nakręcił tu „Listę Schindlera”. Film nie tylko przypomniał światu o historii Kazimierza, ale i przyciągnął turystów, artystów i inwestorów. Dziś ulica Szeroka czy plac Nowy tętnią życiem – w knajpkach serwują zapiekanki i hummus, a wieczorami rozbrzmiewa muzyka na żywo.
Kazimierz to jednak nie tylko przeszłość. To także współczesna scena kulturalna Krakowa. Festiwal Kultury Żydowskiej, organizowany od 1988 roku, przyciąga artystów z całego świata, łącząc tradycję z nowoczesnością. Z kolei lokalne galerie i murale, jak te na ulicy Józefa, pokazują, że dzielnica żyje sztuką. Nie brakuje tu też smaków – od żydowskich specjałów, jak cymes czy gefilte fish, po nowoczesne fusion w modnych restauracjach.
Kazimierz to dzielnica kontrastów – melancholijna i radosna, historyczna i nowoczesna. To miejsce, gdzie każdy kamień ma duszę, a każda uliczka zaprasza do odkrywania.
